62 гады. Гэта многа ці мала? Калі ў сусветным вымярэнні — пясчынка ў моры. А калі ў жыцці чалавека, то даволі значны адрэзак часу. Менавіта столькі год таму мы закончылі Сваткаўскую сярэднюю школу. І, нарэшце, зноў змаглі сустрэцца. Вядома ж, не ў поўным складзе.
15 мая 1960 года для нас, 14-ці выпускнікоў Сваткаўскай дзесяцігодкі, прагучаў апошні званок. Мы слухалі прамовы настаўнікаў, якія жадалі нам, дзецям вайны, шчасця, выбраць правільны шлях, годную прафесію. Я зараз не магу ўспомніць імёны ўсіх настаўнікаў, што нас вучылі. Аднак класны кіраўнік Барыс Сцяпанавіч Пястун, нібы жывы, стаіць і цяпер перад вачыма. Спакойны, ураўнаважаны, вялікі знаўца мастацтва.
Здалі выпускныя экзамены. А куды далей? Кожны знайшоў сваю дарогу. З чатырнаццаці дзевяць атрымалі вышэйшую адукацыю. Сярод нас — шэсць настаўнікаў, два ваенныя, адзін аптэкар. Астатнія працавалі на розных прадпрыемствах краіны.
І вось напрыканцы мая мы зноў сустрэліся… На жаль, з выпуску ў жывых зараз толькі шасцёра. І то не ўсе змаглі прыехаць. Не было Валі Клімовіч, якая цяжка хварэе, і Лёні Роўды. А мы, Пётр Карабейнік, Ліля Шкадун (аўтар гэтых радкоў) і Віктар Уліцкі, сабраліся ў Дубаносах на дачы ў Зоні Локцік. Быў з намі і Канстанцін Асаевіч, які сябруе з нашым аднакласнікам Пецем Карабейнікам.
Сустрэча пачалася з песні, у якой ёсць цудоўныя словы: “Как здорово, что все мы здесь сегодня собрались”. Былі ўспаміны пра мінулае і размовы пра сённяшні дзень. Кожны расказаў пра сябе, свой жыццёвы шлях. А так цікава слухаць, якімі былі і кім сталі!
Пётр Карабейнік:
— Нарадзіўся я ў вёсцы Новікі. У школе вучыўся добра. Любоў да чытання мне прывіў мой тата, які ўважліва сачыў за навінамі па газетах. Стаў аптэкарам. Шлях, які прывёў да гэтай прафесіі, мне і самому невядомы. Але справа, якую абраў, вельмі падабалася і стала часткай жыцця. Нездарма ж да 78-гадовага ўзросту працаваў у аптэцы. Стварыў сям’ю. Маю двух дарослых дзяцей і двое ўнукаў. Вельмі хачу, каб такія сустрэчы працягваліся яшчэ шмат год запар.
Зоня Локцік:
— Я прыйшла ў Сваткаўскую школу ў 10-ты клас. Дзевяць закончыла ў Крывічах. Улілася ў калектыў лёгка. Клас малы, і праблем ні з вучнямі, ні з настаўнікамі не было. Адразу пасля школы працавала фрэзероўшчыкам на трактарным заводзе і адначасова вучылася на вячэрнім аддзяленні філалагічнага факультэта БДУ імя Леніна. Атрымаўшы вышэйшую адукацыю, у школе не працавала. Шмат год была начальнікам аддзела кадраў на адным з мінскіх прадпрыемстваў. Маю двое дзяцей. Сын — хірург, а дачка — інжынер. У мяне чацвёра ўнукаў. Вельмі рада нашаму спатканню. Задаволена, што яно адбываецца ў роднай вёсцы, у бацькоўскай хаце. Запрашаю наведвацца часцей. Люблю гасцей! Дзверы маёй хаты для вас заўсёды адчынены!
Ліля Шкадун:
— Я нарадзілася і вырасла ў вёсцы Кавалі, што за шэсць кіламетраў ад Сватак. У школе вучылася добра. Паступіла ў культурна-асветніцкае вучылішча імя Крупскай у Магілёве. Закончыла яго, а пасля і Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт імя Леніна. На працягу 38-мі год працавала філолагам у школе. З іх 33 гады — у Крывіцкай СШ. Мела сям’ю. Нарадзіла двух сыноў. Старэйшы — мастак, малодшы — музыкант. Абодва, як і я, працуюць у школе. Шаноўныя аднакласнікі! Гэтыя вершаваныя радкі адрасую вам:
Пролетели года, словно пух тополей,
Мы их провожали взглядом.
Но года не беда, а совсем ерунда,
Коль семья и друзья с нами рядом.
Віктар Уліцкі:
— Мне даводзілася хадзіць у школу за дзевяць кіламетраў. Таму вымушаны быў жыць на кватэры. Са Сваткаўскай школы пайшоў пасля дзявятага класа. Шмат дзе вучыўся. Затое сёння маю спецыяльнасці муляра, маляра, сталяра, будаўніка, а яшчэ і пчаляра. Працаваў прарабам, інжынерам на розных сталічных прадпрыемствах. Апошняя пасада — галоўны інжынер па будаўніцтве камунальнай гаспадаркі Мінска. І на прафсаюзнай рабоце сябе паспрабаваў. У мяне ёсць сям’я, двое дзяцей і трое ўнукаў.
Радуюся, што нарэшце спаткаліся. Хоць нас і мала засталося, але пагаварылі, успомнілі ўсіх, з кім 62 гады таму заканчвалі школу. Гэта так добра! Давайце будзем штогод паўтараць такія сустрэчы.
Канстанцін Асаевіч:
— Я таксама заканчваў Сваткаўскую школу, толькі на два гады раней за вас. Шмат дзе давялося працаваць. Але самая галоўная прафесія майго жыцця — настаўнік. Некалькі год працаваў у Пузыроўскай сярэдняй школе, а больш за 30 — дырэктарам Занарацкай. Маю сям’ю. Разам з жонкай выгадавалі двое дзяцей. У нас шэсць дарослых унукаў і два праўнукі.
Размовы межаваліся з песнямі, танцамі пад гармонік, на якім хораша іграў Канстанцін Асаевіч. Успомнілі і польку, і вальс, і кракавяк, і падэспань… Пасля прагуляліся па Дубаносах. Палюбаваліся квеценню садоў. Некалі гэта быў немалы населены пункт. І цяпер хаты ёсць, а людзей, на жаль, няма. Вярнуўшыся, патэлефанавалі аднакласнікам, якія не прыехалі. З Валяй Клімовіч пагаварыць не змаглі: яна знаходзіцца ў коме. А вось Лёні Роўдзе кожны сказаў па некалькі слоў.
Потым была экскурсія па выпускным фотаздымку з далёкага мая 1960-га. Пра ўсіх, вядома, успомнілі. Прыгадалі, якія былі, чым захапляліся, аб чым марылі… Вось наш Жэнька — усім вядомы на Мядзельшчыне як Яўген Мікалаевіч Роўда. Матэматык па прызванні. Калі вучыўся ў школе, любіў таксама хімію. Стаў выдатным настаўнікам-наватарам. Працаваў і дырэктарам Нарацкай сярэдняй школы. Усе ўспаміналі пра яго з павагай і цеплынёй… Віктар Глінскі прыйшоў у Сваткі ў 10-ты клас. Матэматыку не любіў увогуле. А вось вершы пісаў ужо тады цудоўныя… Апошнія 17 дзён яго жыцця з ім штодзень размаўляла: то тэлефанаваў мне ён, то я яму. Успаміналі мінулае, незабыўныя школьныя гады. Два зборнікі сваіх вершаў пад агульнай назвай “А годы летят” ён прыслаў мне на памяць. Друкаваўся наш аднакласнік пад псеўданімам “Танкіст”… Праўда, апошняя кніжка дайшла да мяне на трэці дзень пасля таго, як Віці не стала. Заслугоўваюць увагі і іншыя аднакласнікі, якіх няма з намі. Толькі дзе ж пра ўсіх раскажаш… Галоўнае, што яны жывуць у нашых сэрцах.
Сядзелі дапазна. А назаўтра, паснедаўшы, развіталіся і раз’ехаліся. Было і сумна, што добрае заўсёды заканчваецца. І разам з тым радасна, што ўдалося зрабіць экскурс у незваротны, але такі дарагі для ўсіх час.
Лілія МЯДЗЕЛКА (Шкадун), жыхарка г. п. Крывічы.
Фота забяспечана аўтарам.